आठ मराठी शब्दकोशांतील २,६०,८६३ शब्दांचा एकत्रित संग्रह!
शब्दार्थ
मेखचू
मेखचू m A peg-mallet.
मेखचू mēkhacū m ( H) A mallet, esp. for tent-pegs.
(पु.) हिंदी अर्थ : हथौडा. मराठी अर्थ : हातोडा.
संबंधित शब्द
मेचकू
पु. (प्र.) मेखचू पहा.
मेचकू mēcakū m (Properly मेखचू) A peg-mallet.
मेखसू
मेखसू mēkhasū m (Better मेखचू) A mallet, esp. for tentpegs.
मेख
स्त्री. १ खुंटा; खुंटी. २ खोंच; रहस्य; गूढ गोष्ट. 'तुकारामबोवाची मेख' ३ लोखंड इ॰ धातूचा खिळा. ४ अलं- कारार्थ दातांत बसविलेली सोन्याची चूक. ५ (ल.) धष्टपुष्ट व बळकट मनुष्य, पशु. [फा. मेख्] म्ह॰-१ सोन्याची मेख आणि तमाशा देख. २ तुम्ही आम्ही एक कंठाळीला मेख.' (वाप्र.) ॰ठेवणें-एखाद्या करार, कबुलायत करतांना त्यांत विशिष्ट खोंच, अट घालणें, ठेवणें. ॰बसणें-अडवणूक, अटकाव होणें; मेखल्लें जाणें. ॰मारणें-१ जोरानें, पुरतेपणी थांबविणें, बंद करणें; अडकवून ठेवणें (चालू व्यापार, धंदा काम, इ॰) २ प्रतिपक्ष्याचें कांहीं न चालेल अशी तजवीज करून ठेवणें, विघ्न आणणें. ॰सोसणें- घेणें (हातावर)-(वाईट कृत्यें करण्यांत किंवा त्यांजबद्दल, दुःख भोगण्यांत) अतिशय धैर्य, रांकटपणा, सोशीकपणा असणें. मेखलणें-उक्रि. १ (घोडा, बैल इ॰) मेखेस, खुंट्यास बांधणें; गुंतविणें. २ (ल.) चालतें काम थांबविणें, बंद पाडणें. [मेख] मेखा उचटणें-उचलणें-उपटणें-खांद्यावर घालणें-देणें ताबडतोब बिदाई करणें; काढून देणें; घालवणें; उचाटणें, निखळणें. मेखा घेणें-१ (आपल्या तंबूकरितां गांवच्या सुताराकडून) फुकट व जुलूम करून, मेखा घेणें. यावरून २ (ल.) बळजबरी करणें; जुलमानें घेणें, सूड घेणें; जुलमानें आपली हानि भरून काढणें. मेखेवर बसविणें-सरळ, नम्रपणें न वागतां वांकडी गोष्ट सांगणें. मेख(क)चू-सू-पु. मेख ठोकण्याची मोगरी; तंबूच्या मेखा ठोकण्याचा ठोकळा. -वाडसमा १.२३३. [हिं. मेखचू] मेखसूं मेखस-न. १ ओबडधोबड अशी मेख; मोठी मेख. २ मोठा व लांब लोखंडाचा खिळा. [मेख] मेखला-स्त्री. बैल- गाडीच्या जोखडाच्या खुंट्या प्रत्येकी. मेखाटणीस-मेखा- टीस बसणें-हट्ट धरणें, धरून बसणें; पुरता पिच्छा पुरवणें; पाठीस लागणें (तगादेदार, सरकारी अधिकारी, खमक्या मालक इ॰नीं). मेखाटणें-सक्रि. १ मेख, खुंटी मारून बांधणें; खिळून टाकणें. २ (ल.) ठोकणें; चोपणें; तासडणें; सतावून त्रास देणें. [मेख, मेखाटी] मेखाटी-स्त्री. मेख; खुंटी (बहुदा मेखाट्या असा अनेकवचनीं उपयोग करतात. [मेख] (वाप्र.) ॰खांदा- डास देणें-एकदम काढून देणें, घालविणें; वाटेला लावणें. ॰घेणें-१ वेठीस धरून काम करून घेणें. २ ठोकणें; तासडणें; भर्त्संणें; अतिशय गांजणें. मेख्या-वि. खमक्या; शारीरिक किंवा मानसिक प्रचंड शक्तीनें प्रतिपक्षीयास दाबून टाकणारा; प्रतिपक्षी- यावर दरारा बसविणारा; वस्ताद; पुरून उरणारा; खंबीर. [मेख]